Geluid

Geluid uit een windmolen

Als het waait, stroomt er lucht langs de wieken van een windmolen: dit maakt geluid. Ook de tandwielkasten, koelingen en transformatoren van een windmolen maken geluid. Het geluid kan zoevend, zwiepend of stampend zijn. Hoe harder het waait, hoe meer geluid een windmolen produceert.

Geluid bij een huis

Bij een huis hoort u geluid uit veel bronnen. De buren, de wind, de snelweg, de airco, etc etc. Ook de nabije windmolen is een bron.  Als het hard waait is er vaak ook meer geluid: het bewegen van bomen en blaadjes. Als het regent is er vaak ook meer geluid. Het windmolengeluid valt vaak voor een groot deel weg tegen dit zogeheten omgevingsgeluid.

In Nederland is er een norm gesteld, die aangeeft hoeveel windmolengeluid er op de gevel van huizen in de buurt mag komen. Het gaat dus niet om het geluid binnen een slaapkamer of bij de molen zelf, maar om het volume op de gevel. En het gaat om het deel van het geluid dat toewijsbaar is aan de windmolens in tegenstelling tot andere bronnen.

De norm is een jaargemiddelde

De norm die aangeeft hoeveel windmolengeluid er op de gevel van huizen in de buurt mag komen is een gemiddelde per jaar. Het gaat dus om een gemiddelde. Daarbij wordt de eenheid Lden (Level day evening night) gebruikt. Deze maat houdt rekening met omgevingsgeluid en de geluidsbeleving binnen verschillende dagdelen. ’s Avonds en ’s nachts is het buiten stiller en valt windmolengeluid meer op; in die periodes wordt er daarom een nog strengere norm Lnight gebruikt. Het is een jaargemiddelde. Er zijn dus dagen dat er meer geluid is dan op andere dagen. Het gaat erom of het gemiddelde van een jaar voldoet aan de norm.

De hoogte van de norm

In de Wet Milieubeheer is beschreven dat een windturbine gemiddeld per jaar niet meer geluid mag maken dan Lden 47 dB(A) op de gevel van een huis.  Ter vergelijking: regen produceert een geluid van 50 dB, net als een koelkast. Een koffiezetapparaat en een elektrische tandenborstel produceren 55 dB.

’s Avonds en ’s nachts mag een windmolen jaarlijks gemiddeld slechts Lnight 41 dB(A) geluid op de gevel van huizen maken. ’s Nachts is het meestal rustiger buiten. Daardoor kan windmolengeluid ’s nachts meer opvallen. Daarom geldt ’s nachts een striktere norm. Qua decibellen zit deze 41 dB(A) norm tussen de stilte in een bibliotheek en het gefluit van vogels bij zonsopkomst in.

De hoogte van de Nederlandse norm komt overeen met de aanbevelingen van de World Health Organisation (WHO).

dB en dB(A)

Veel apps en apparaten meten in dB. Het geluidvolume voor de norm wordt echter niet in decibel (dB) aangeduid, maar in dB(A) aangeduid. Hierbij worden de lagere en heel hoge frequenties, die wij minder goed horen, minder zwaar meegeteld, waardoor dB(A) meer rekening houdt met de menselijke waarneming van geluid.

Versterken of wegvallen?

Als twee bronnen tegelijkertijd geluid produceren, bijvoorbeeld twee windmolens, dan overstemt de hardere bron de zachtere. Als beide bronnen precies even hard klinken, telt het aantal dB niet op, maar komt er voor het geluid dat ze samen produceren maximaal 3 dB bij. Het aantal decibel verdubbelt dus niet en versterkt elkaar alleen in heel beperkte mate.

Laagfrequent geluid

In de norm is ook rekening gehouden met het optreden van laagfrequent geluid (LF), dat altijd een onderdeel van het geluidsspectrum van windmolengeluid uitmaakt. LF geluid is onderdeel van onze metingen. LF is buiten overal aanwezig, maar voor de meeste mensen niet te horen.

Persoonlijke geluidservaring

De isolatie van uw persoonlijke woning (en slaapkamer) speelt een rol, omdat het geproduceerde geluid op de gevel van het huis gemeten wordt. Ook persoonlijke factoren kunnen van invloed zijn op de geluidsbeleving. Zo zijn sommige mensen gevoeliger voor geluid dan anderen en/of schrijven het eerder toe aan de windmolens. Meer informatie kunt u vinden op kennisplatform windenergie.

Metingen

Windpark Zeewolde heeft sinds juli 2022, het einde van de bouw, geluidsmetingen lopen. Voor het einde van de bouw had meten niet veel zin, omdat er bijvoorbeeld nog niet-goedwerkende tandwielkasten vervangen werden.

Windpark Zeewolde meet bij de molen (emissie) hoeveel geluid wordt gemaakt. Dat is ook de basis van WPZ’s vergunning.

WPZ meet vrijwillig ook op de gevels bij twee woningen in Oosterwold (immissie metingen). Uit de metingen kan dan afgeleid worden hoe hoog het gemiddelde geluid afkomstig van de windmolen op de gevels is. De afleiding gebeurt in rekenmodellen en gebeurt door externe onafhankelijke experts.

De metingen tonen aan dat Windpark Zeewolde voldoet aan de gemiddelde geluidsnormen in de vergunning.

Geluidsrapportage

Twee keer per jaar rapporteert WPZ de geluidsemissies aan de omgevingsdienst.

Klachten?

Als u klachten heeft kunt dit doorgeven. Wij registreren alle klachten in ons systeem en nemen dit ook mee in onze rapportage naar de omgevingsdienst. Door het melden van uw klacht krijgen wij beter inzicht. Het helpt dan ook bijzonder als u vermeldt de lokatie, welke precieze datum en tijd u het geluid hoorde. Voor het klachtenformulier klikt u hier.

De afgelopen maanden hebben wij ongeveer 20 klachten ontvangen van ongeveer ongeveer 7 melders.

Acties van WPZ

Zelfs al voldoet WPZ aan de normen, WPZ blijft verder werken om klachten en geluidsemissies te verminderen. WPZ had een test lopen met een geluidsdemper op 1 molen om te kijken hoeveel dB het jaargemiddelde zou kunnen afnemen. Deze test met geluidsdemper blijkt bij te kunnen dragen aan de geluidsemissie.  Daarom zijn op meerdere turbines passieve geluiddempers aangebracht.

Ook wordt bij een turbine een as in de tandwielkast vervangen. Deze as is stijver, zodat het geluid wat meer gereduceerd zou kunnen worden. Door meting gaan we ervaren of dit het geluid ook daadwerkelijk reduceert. Door uw klachten/ervaringen/metingen aan ons te melden, kunt u ons helpen in het verdere onderzoek.